เพราะคนเราไม่ใช่พระอิฐพระปูน ย่อมต้องมีอารมณ์ความรู้สึกผันผวนต่อสิ่งเร้าหลากหลายรูปแบบ เจอเรื่องดีๆ ก็อารมณ์ดี มีความสบายใจ ส่วนใครเจอเรื่องแย่ๆ ร้ายๆ ก็ต้องรู้สึกอารมณ์เสียเป็นธรรมดา แต่ในดีกรีไหนก็ขึ้นอยู่กับว่าใครจะรับได้มากน้อยแตกต่างกันออกไป บางคนรับได้มาก ก็ไม่ค่อยจะโมโหกับเรื่องเล็กน้อยเท่าไหร่ แต่คนไหนจุดเดือดต่ำเกินไป เจอเรื่องกระทบจิตใจเข้านิดหน่อยก็พร้อมจะบันดาลโทสะ อาละวาด หรือหนักถึงขั้นลงมือลงไม้ได้ และเมื่อไหร่ที่อารมณ์โกรธทำให้คนรอบข้างเดือดร้อน นั่นแปลว่าเราต้องเริ่มทำอะไรสักอย่างได้แล้ว ก่อนที่มันจะสร้างปัญหาให้การใช้ชีวิตประจำวันของเราแย่ลง ทำลายชื่อเสียง หรืออาจถึงขั้นเสี่ยงต่อชีวิตและทรัพย์สินได้
จากเทรนด์ปัจจุบัน รวมถึงข่าวต่างๆ ทำให้เห็นว่าหลายคนเริ่มมีปัญหานี้กันมากขึ้น เราจึงคิดว่าเป็นโอกาสดีที่จะชวนให้ทุกคนได้ลองสังเกตตัวเองดูว่า คุณกำลังเข้าข่ายมีความเสี่ยงเรื่องปัญหาการควบคุมอารมณ์โกรธ (Anger Management Failures) ของตัวเองอยู่หรือไม่?
สังเกตตัวเองดูว่าสามารถรับมืออารมณ์โกรธได้ดีแค่ไหน
โดยธรรมชาติแล้ว เมื่อมีใครมาทำให้เราเดือนร้อน ลำบาก ทำให้รู้สึกไม่พอใจ เป็นสาเหตุปกติที่ทำให้เกิดอารมณ์โกรธขึ้นได้ แต่หลายครั้งที่ความโกรธนั้นถูกแสดงออกมาผ่านพฤติกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งโดยที่เราไม่รู้ตัว การสังเกตตัวเองจึงเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญที่สุด เพื่อเช็คฃว่าตัวเราสามารถรับมือกับอารมณ์โกรธได้ดีหรือไม่
วิธีสังเกตตัวเองนั้นทำได้ไม่ยาก เริ่มจากการเช็คประวัติตัวเองย้อนหลังและจดบันทึกปัญหาใหญ่ๆ ที่เกิดขึ้นจากอารมณ์โมโหร้ายของตัวเอง เพราะคนที่มีปัญหาเรื่องควบคุมอารมณ์มักจะมีประวัติเคยใช้ความรุนแรงเกินจำเป็น เช่นทำลายข้าวของเสียหาย ทำร้ายร่างกายคนอื่นจากสาเหตุเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
จุดเดือดต่ำ ทำให้โมโหหน้ามืดตามัว
ถ้าคนปกติสามารถนับเลขได้ตั้งแต่ 1 – 10 คนที่มีปัญหา Anger Management Failures มักจะนับได้แค่ 1 – 3 ก็จะถึงขีดจำกัดสติหลุดกระจุย และตอบสนองต่อปัญหานั้นด้วยความรุนแรง ไม่ว่าจะลืมตัวหรือรู้ตัวก็ตาม ซึ่งหลายคนมักประสบปัญหานี้จากการขับรถบนท้องถนน หรือในชีวิตการทำงาน เช่นมีรถขับช้าขวางทางอยู่ข้างหน้า หรือมีรถปาดหน้าแบบกระชั้นชิด คนที่มีปัญหาด้านการควบคุมอารมณ์อาจจะพุ่งไปแก้แค้นเอาคืนแบบหน้ามืด ในหลายกรณีก็ถึงขั้นลงไม้ลงมือต่อยดั้งหักจากอุบัติเหตุเล็กๆน้อยๆ หรือเถียงเรื่องงานกับเพื่อนในทีมที่มีความคิดเห็นต่างกัน จนลุกลามถึงขั้นเหม็นขี้หน้ากันไปเลยเป็นต้น
เก็บกดไว้ข้างใน ไม่เคยอาละวาด ใช่ว่าจะไม่เข้าข่ายเสี่ยง
หลายคนมั่นใจว่าตัวเองไม่มีปัญหาด้านการควบคุมอารมณ์ แต่ที่จริงแล้วการจัดการเก็บอารมณ์โกรธไว้ข้างในโดยไม่แสดงออกมา ก็ใช่ว่าคุณจะไม่มีความเสี่ยง สิ่งที่ต้องพิจารณาให้ดีคืออาการที่แสดงออกทางร่างกายและจิตใจ เมื่อต้องเจอกับปัจจัยที่ทำให้โมโห เช่นเผลอขุดปัญหาเรื่องเก่าๆ เดิมๆ ที่ผ่านไปแล้วขึ้นมาจิกกัดทุกครั้งที่คนๆ นั้นทำสิ่งที่คุณไม่ชอบ คุณอาจจะเผลอสร้างทัศนคติดูถูกคิดว่าคนอื่นช่างทำเรื่องโง่ๆ ตลอดเวลา โดยที่บ่อยครั้งคุณก็ทำมันโดยไม่รู้ตัว หรือคุณสูบบุหรี่จัดขึ้น หันหน้าเข้าหาเหล้าเบียร์มากขึ้นทุกครั้งที่มีอารมณ์โมโห รวมถึงการแสดงออกทางร่างกาย เช่น การกัดฟัน ปวดหัว หน้ามืด ปวดท้อง เหงื่อออกบริเวณฝ่ามือ รวมถึงอาการอื่นๆ ที่ไม่เกิดขึ้นในเวลาปกติ
เนื่องจากเราอาจจะทำพฤติกรรมทั้งหมดที่ว่ามาแบบไม่รู้ตัว ดังนั้นสัญญาณอีกข้อที่ชัดเจนที่สุด คือการสังเกตจากความสัมพันธ์หรือเสียงบอกเล่าจากคนรอบข้าง ลองสังเกตว่าคนรอบข้างพยายามหลีกเลี่ยงการโต้เถียงกับคุณ คุณเป็นคนมีเพื่อนน้อย หรือถ้ามีคนเตือนคุณเกี่ยวกับพฤติกรรมไม่ดีตอนมีอารมณ์โมโห นั่นแปลว่าถึงเวลาต้องพิจารณาเรื่องการแก้ปัญหาอย่างจริงจัง เพราะมันไม่ใช่เรื่องปกติที่คนเราจะทักกันเล่นๆ อย่างแน่นอน
ถ้าอ่านถึงตรงนี้แล้วเริ่มรู้สึกว่าตัวเองเสี่ยงที่จะมีปัญหา Anger Management Failures เราขอแนะนำให้หาเวลาไปนั่งปรึกษาแพทย์ดู เพราะความเสี่ยงที่เกิดจากอารมณ์โมโหนั้นรุนแรงกว่าที่คิด อย่างในกรณีล่าสุดเรื่องมอเตอร์ไซค์ชนรถหรู Mini Countryman ไฟท้ายแตกนิดนึง แต่กลับโดนต่อย โดนตบ แถมพีคสุดคือการสั่งให้ไหว้รถ ก็เป็นตัวอย่างที่แสดงให้เห็นว่า Anger Management Failures สามารถเปลี่ยนชีวิตได้ในพริบตา ทำลายชื่อเสียง โอกาสงาน ทำลายธุรกิจ รวมถึงอนาคตที่สดใสพินาศย่อยยับได้ภายในคลิปความยาวเพียงแค่ 1 นาทีเท่านั้น
เมื่อไหร่ที่มีคนทำให้หงุดหงิด ขอให้ท่องเอาไว้เสมอว่า ใจเย็นเข้าไว้ เมื่ออารมณ์เย็นลงแล้ว สติก็จะมา และปัญญาก็จะเกิดตามมาอย่างรวดเร็ว